ტელეკომპანია “რუსთავი 2” დაარსდა 1994 წელს. იგი არის კერძო კომპანია, რომელიც მაუწყებლობს მეტრულ არხზე და, შესაბამისად, მოსახლეობის 85%-ს აქვს მისთვის თავლყურის დევნების საშუალება. “რუსთავი 2” ეთერში დღეში შვიდჯერ გადის საინფორმაციო გადაცემა “კურიერი”, რომელიც აშუქებს საქართველოში თუ მის ფარგლებს გარეთ მიმდინარე მნიშვნელოვან მოვლენებს. საღამოს 9 საათზე, მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში ხდება დღის ამბების შეჯამება. Iგი საქართველოში წლების განმავლობაში ერთ-ერთ ყველაზე ოპერატიულ და წარმატებულ საინფორმაციო პროგრამას წარმოადგენს.
როგორც აღინიშნა, ამ გადაცემის სახელწოდებაა “კურიერი”, რასაც რასაკვირველია, თავისი დატვირთვა აქვს. სიტყვა “კურიერი” ნიშნავს ადამიანს, რომელმაც ,ასალა დანიშნულების ადგილამდე უნდა მიიტანოს. “რუსთავი 2”-ის საინფორმაციო გამოშვებას სრულიად ადეკვატურად ჰქვია “კურიერი”, რადგან იგი ინფორმაციის აუდიტორიამდე მიტანას გულისხმობს.
“კურიერის” მთავარი გამოშვება, როგორც წესი, იწყება საღამოს 9 საათზე, ანუ გააჩნია მუდმივი დრო, თუმცა, უნდა აღინიშნოს, რომ ძალიან იშვიათად, მაგრამ მაინც ყოფილა შემთხევა, როცა იგი 8 ან 10 საათზე დაწყებულა (მაგალითად, საქართველოს ნაკრების მსოფლიოს ჩემპიონატის შესარჩევი საკვალიფიკაციო მატჩის დროს ან პრეზიდენტის მნიშვნელოვანი გამოსვლის გამო). ის ფაქტი, რომ იგი ტრადიციულად ერთსა და იმავე დროს გადის ეთერში, მიუთითებს, რომ “კურიერი” რეიტინგული გადაცემაა.
“საზოგადოებრივი მაუწყებლის” “I არხის” ეთერში კი ყოველ დღე 12:00, 16:00, 20:00 საათზე გადის საინფორმაციო გადაცემა “მოამბე”, რომელიც ტელემაყურებელს აწვდის ინფორმაციას საქართველოსა და მის ფარგლებს გარეთ მიმდინარე მთავარი მოვლენების შესახებ. დილიდან გვიან ღამემდე ეთერში ყოველდღიურად "მოამბის“ რამდენიმე გამოშვება გადის, მათ შორის 20.00 საათზე, პრაიმ-თაიმში გადაიცემა “მოამბის” დღის მთავარი საინფორმაციო გამოშვება.
რაც შეეხება საინფორმაციო პროგრამის ხანგრძლივობას, “კურიერის” შემთხვევაში იგი თითქმის არასოდეს არის მუდმივი. 21:00 საათზე დაწყებული გადაცემა ხან 22:00-ზე, ზოგჯერ 22:25-ზე, 22:45-ზე, 22:33-ზე თუ 23:29-ზეც კი დასრულებულა. სხვადასხვა გამოშვების განსხვავებულ დროს დასრულება განპირობებული იყო კონკრეტული ინფორმაციების სიმრავლით ან ერთ რომელიმე ნიუსზე ყურადღების გამახვილებით. “კურიერის” მსვლელობის ხანგრძლივობაზე მოქმედებს რეკლამების სიმრავლეც. თითქმის ყოველთვის პროგრამაში არის სამი სარეკლამო გაჭრა.
“მოამბის” შემთხვევაში საქმე სხვაგვარადაა, რადგან მისი მსვლელობისას ეთერში რეკლამა არ გადის (საზოგადოებრივი მაუწყებლობის სპეციფიკიდან გამომდინარე). იგი დაახლოებით ერთი საათის მანძილზე გადის პირდაპირ ეთერში.
“კურიერიც” და “მოამბეც” არის პოლითემური გადაცემებია, რადგან მიმდინარეობისას ისინი არ ეხებიან მხოლოდ რომელიმე ერთ თემას, არამედ მოგვითხრობენ სხვადასხვა ტიპის ახალ ამბებს.
მათში არის როგორც მონოლოგური, ისე დიალოგური ჟანრები. გადაცემის მსვლელობა მონოლოგურია, როცა წამყვანები უშუალოდ მაყურებელს მიმართავენ. დიალოგურ ჟანრებს ადგილი აქვთ მაშინ, როცა სტუდიაში პირდაპირ ეთერში რთავენ რეპორტიორს ან მოწვეულ სტუმრებს, რომელთაც წამყვანები უსვამენ კითხვებს და წარიმართება დიალოგი.
საინფორმაციო პროგრამებში მრავლად გვხვდება ოფიციალური, ტრადიციული ფორმის სიუჟეტები, რომელბიც აღწერენ პარლამენტის სხდომას, პრესკონფერენციებს თუ ბრიფინგებს. ასეთ სიუჟეტებს შეიძლება მივაკუთვნოთ ასევე, მაგალითად, არჩევნების დროს პრეზიდენტების კანდიდატების ამომრჩევლებთან შეხვედრის კადრები, რომლებიც “კურიერში” წინასაარჩევნო პერიოდში ხშირად შუქდებოდა. ზოგჯერ ეს მასალა საპარლამენტო სხდომების მსგავსად გადაღებული იყო საერთო ხედით და ოპერატორი არ საჭიროებდა ჟურნალისტის მითითებებს.
“კურიერშიც” და “მოამბეშიც” ყველაზე ხშირია რეპორტაჟის ტიპის ვიდეოსიუჟეტები.
ანალიტიკური პუბლიცისტიკის ჟანრებიდან “კურიერშიც” და “მოამბეშიც” ფართოდ გვხვდება კომენტარი, რომელიც ახლავს თითქმის ყველა ახალ ამბავს. ამ შემთხვევაში მნიშვნელოვანია, თუ ვისგან ხდება კომენტარის მიღება.
გეოგრაფიული მრავალფეროვნება ორივე გადაცემაშია წარმოდგენილი. მაგალითად, ქართულ-ამერიკული ქარტიის გაფორმების დროს “კურიერსაც” და “მოამბესაც” ჰქონდათ ჩართვები და რეპორტაჟები ამერიკის შეერთებული შტატებიდან, ასევე რეპორტაჟები მზადდება საქართველოსა თუ მსოფლიოს სხვა რეგიონებიდან და სხვ.
“რუსთავი 2”-ისა და “მოამბის” მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში წარმოდგენილია ინტერვიუც, მათ შორის ექსკლუზიური ინტერვიუებიც. “კურიერში” გადმოცემული ინფორმაციების აბსოლუტური უმრავლესობა არის ახალი და ოპერატიული, თუმცა აქვე გვხვდება ე.წ. “სათადარიგო” მასალაც, ძირითადად, კულტურის თემაზე. თუმცა, ასეთი ტიპის მასალებით გადაცემა გადატვირთული არ არის, პირიქით, პროგრამის ბოლოს მაყურებელს განტვირთვის საშუალებას აძლევს.
“კურიერისა” და “მოამბის” აგებულების ტიპი არის გადაბრუნებული პირამიდა, რადგან იგი იწყება უმნიშვნელოვანესი ინფორმაციით და შემდეგ, გადაცემის მსვლელობისას გადმოცემული ნიუსების ხასიათი აქტუალობის მიხედვით მცირდება. თავდაპირველი ინფორმაციები, ძირითადად, პოლიტიკური ხასიათისაა და არსებული მომენტისათვის უაქტუალურეს თემებს ეხება. ალბათ გამართლებულია გადაცემის ყველაზე საინტერესო და საზოგადოებისათვის უმნიშვნელოვანესი საკითხით დაწყება, ვიდრე გარკვეული ჩარჩოებით შემოსაზღვრა. “კურიერიც” და “მოამბეც” ამ მხრივ მეტად სწორი გზით აშუქებებენ მოვლენებს. საზოგაგოდ კი, ტენდენციების მიხედვით, “კურიერსა” და “მოამბეში” მთავარ სიახლეებად გამოტანილია პოლიტიკური ამბები და გადაცემის დროის უმეტესი ნაწილიც სწორედ ამ საკითხების გაშუქებას ხმარდება. “მოამბეში” კულტურისა და სპორტის სიახლეებს სხვა წამყვანები გვამცნობენ (“კურიერში” მხოლოდ სპორტის თემაზეა სხვა წამყვანი), თუმცა, მათ აშკარად შედარებით უფრო ნაკლები დრო აქვთ დათმობილი და შეიძლება ითქვას არც მთლად ამომწურავ ინფრომაციას გვაწვდიან.
შეიძლება ითქვას, რომ “კურიერი” დაყოფილია სამ ნაწილად. Yოველი ნაწილი იწყება სარეკლამო გაჭრის შემდეგ. უკანასკნელი ხანების ტენდენციის მიხედვით, რეკლამები დაახლოებით 5-წუთიანია, მაშინ როცა წინა ხანებში 10 და 20-წუთიანი გაჭრებიც კი გვხვდებოდა, რაც, ცოტა არ იყოს, მომაბეზრებელიც კი იყო. რეკლამების ასეთი გადანაწილებაც არ არის აბსოლუტურად მუდმივი, ზოგჯერ მათი რაოდენობა ორიც შეიძლება იყოს. ეს კი ალბათ იმას ნიშნავს, რომ “კურიერის” ბლოკებად დაყოფა მაინც უფრო პირობითია, თუმცა ჩანს განსხვავება მათ შორის, პირველი ნაწილი აღგვიწერს პოლიტიკის, ეკონომიკის უმნიშვნელოვანეს საკითხებს, მეორეში უფრო ნაკლებად აქტუალური ინფორმაციაა გადმოცემული, მესამე ნაწილი კი მოგვითხრობს სპორტისა და კულტურის სიახლეებს და ამინდის პროგნოზს. თითქმის იგივე მდგომარეობაა “საზოგადოებრივ მაუწყებელზეც”, ოღონდ, როგორც აღვნიშნეთ, იმ განსხვავებით, რომ აქ რეკლამა საერთოდ არ გვხვდება.
“კურიერშიც” და “მოამბეშიც” რეჟისორული ესთეთიკა საკმაოდ კარგადაა გამოყენებული და წარმართული. რეპორტაჟებისა და სტუდიური ჩართვების დროს ხმა კარგად და მკაფიოდ აღწევს მაყურებლამდე (განსაკუთრებული გამონაკლისების გარდა). Oრივე შემთხვევაში სტუდიები გაფორმებულია სათანადო ფერებით (ლურჯი და მუქი წითელი “კურიერში”, ცისფერი, ლურჯი, იასამნისფერი “მოამბეში”), რაც კომბინაციაში ალამაზებს სტუდიერ ანტურაჟს.
ორივე საინფორმაციო გამოშვებას წინ უსწრებს კადრები, რომლებშიც ნაჩვენები არიან ჟურნალისტები და ნაწყვეტები მათი რეპორტაჟებიდან. შემდეგ ჩანს საათი, რომელიც თანდათან უახლოვდება სრულ საათს და პროგრამებიც იწყება. “კურიერის” ქუდის მუსიკა “მოამბის” მუსიკასთან შედარებით უკეთესია. თავდაპირველად წამყვანები წარმოადგენენ საკუთარ თავს და იწყებენ გამოსვლას ინფორმაციათა გადაცემით.
როცა “კურიერსა” და “მოამბეში” ხდება პირდაპირი ჩართვა, კადრი იყოფა და ჩანს სტუდიაც და ჩართული ჟურნალისტიც. სტუდიაში გადაღებისას წამყვანები ჩანან ორი ხედით – ახლო და მსხვილი ხედით. ჭამყვანები ნიუსების გადმოცემისას კითხულობენ მათ მიერვე დაწერილ ტექსტებს.
ქვეყანაში და მის ფარგლებს გარეთ მიმდინარე უმნიშვნელოვანეს მოვლენებს დღის განმავლობაში “კურიერის” ჟურნალისტებთან ერთად ირაკლი მაისურაძე (“კურიერის” წამყვანი 2008 წლიდან) და ქეთი კვაჭანტირაძე (”კურიერის” წამყვანი 2007 წლიდან) წარმოადგენენ, საღამოს 9 საათზე კი მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში დღის ამბებს ზაალ უდუმაშვილი (9- და 6-საათიანი “კურიერის” წამყვანი 2003 წლიდან) და დიანა ჯოჯუა (“კურიერის” 9- და 6-საათიანი გამოშვებების წამყვანი 2006 წლიდან) აჯამებენ, ისინი მონაცვლეობით აწვდიან აუდიტორიას ნიუსებს. “კურიერის” 9 საათის გამოშვებაში მაყურებელს სპორტის სიახლეებს აცნობს დიმიტრი ობოლაძე (კურიერის სპორტული ჟურნალისტი და წამყვანი 1995 წლიდან).
რაც შეეხება “საზოგადოებრივ მაუწყებელს”, აქ “მოამბის” მთავარი გამოშვების წამყვანები არიან ლევან ჯავახიშვილი, მარიამ ვაშაძე, ლიზა წიკლაური (“მოამბის” კულტურის სფეროს წამყვანი), ზურაბ ყაველაშვილი („მოამბის“ სპორტის ამბების წამყვანი), ნინო თოლორდა, ანა კეკელია, ნიკოლოზ ბერაძე. მთავარ გამოშვებაში ყოველდღიურად სტუდიიდან სამი წამყვანი გადმოგვცემს ამბებს სხვადასხვა სფეროში მომხდარი სიახლეების შესახებ.
გარდა ქართულენოვანი “მოამბისა”, ყოველდღე, შაბათ–კვირის გარდა, 14.30 საათზე პირველი არხის ეთერში გადაიცემა ნაციონალური “მოამბე” აფხაზურ, ოსურ, აზერბაიჯანულ, სომხურ და რუსულ ენებზე.
ნაციონალური “მოამბეც” ასევე აშუქებს საქართველოში თუ საზღვარგარეთ მომხდარ ახალ ამბებს. ეს ალბათ დადებითი მოვლენაა. როგორც თვითონ “საზოგადოებრივ მაუწყებელს” მიაჩნია, “ნაციონალური მოამბის” არსებობის გამო “უმცირესობების წარმომადგენლები აღარ არიან პასიური მაყურებლები - თავად საუბრობენ საკუთარ პრობლემებზე”. “ნაციონალური მოამბის” წამყვანები არიან: ლევან ძნელაძე (რუსულენოვანი ნაციონალური “მოამბის” წამყვანი 2004 წლიდან), ვიქტორია კონოვალოვა (რუსულენოვანი “მოამბის” წამყვანი 2004 წლიდან), ედგარ ბარსეღიანი (სომხურენოვანი “მოამბის” წამყვანი 2004 წლიდან), არაზი მაშოვი (აზერბაიჯანულენოვანი “მოამბის” წამყვანი 2004 წლიდან), ალანა გაგლოევა (ოსურენოვანი “მოამბის” წამყვანი 2004 წლიდან), ვაჟა ფუხაევი (ნაციონალური „მოამბის“ წამყვანი 2005 წლიდან), ლეილა ავიძბა (აფხაზურენოვანი “მოამბის” წამყვანი 2004 წლიდან). რაც შეეხება “რუსთავი 2-ს”, ამ არხზე მსგავსი ტიპის პროექტი არ გვხვდება.
“კურიერსა” და “მოამბეში” გადმოცემული სიახლეები ყოველთვის გამოირჩევა ოპერატიულობით. ნიუსები ისეთი სახითაა დალაგებული და დამონტაჟებული, რაც ხელს შეუწყობს ტელემაყურებლის მიერ ინფორმაციის უკეთ აღქმას. “კურიერში” გვხვდება ზოგიერთი მნიშვნელოვანი სიუჟეტის ან კომენტარის გამეორება, რომელიც გადაცემის წინა ნაწილში შესაძლოა უფრო ფართოდ იყო წარმოდგენილი. ამით კი ხდება საზოგადოების ყურადღების გამახვილება რაიმე საჭირო მოვლენაზე, რათა მას გაუადვილდეს საკუთარი დასკვნების გამოტანა.
No comments:
Post a Comment